logo uwpaardenapotheek
Generic selectors
Exact matches only
Search in title
Search in content
Post Type Selectors
Algemeen nieuws

Hittestress bij paarden: wat is het en hoe ga ik ermee om?

We kijken allemaal uit naar mooi weer maar wanneer het echt warm wordt, kan dit bij paarden voor hittestress zorgen. Hittestress is opwarming van het lichaam met warmteziekten tot gevolg. Men spreekt van hittestress wanneer een dier niet in staat is zijn lichaamstemperatuur te regelen. Dit is een vaak onderschat probleem.

Eerst en vooral dient er een onderscheid gemaakt worden tussen hittestress bij mensen en bij paarden. Paarden hebben namelijk een totaal verschillende stofwisseling en raken veel sneller verhit dan mensen.

Het paard en zijn lichaamstemperatuur

De thermoneutrale zone (of comfortzone) van een paard ligt tussen 5°C en 25°C. Dit betekent dat binnen deze range het paard niets moet doen om de lichaamstemperatuur (37,2°C tot 38,3°C) te behouden. Onder 5°C en boven 25°C zal het paard wel moeten compenseren, bijvoorbeeld via spierrillingen wanneer de lichaamstemperatuur daalt onder 5°C en via zweten wanneer hij stijgt boven 25°C.

Een paard kan zich perfect aanpassen aan temperaturen boven de 25°C door transpiratie. Echter op een warme en windstille dag met een hoge luchtvochtigheid kan een paard in hittestress geraken. Als de luchtvochtigheid erg hoog is, zal het zweet lastiger verdampen en geraakt het paard zijn warmte niet kwijt. Typische symptomen van hittestress zijn: gedaalde prestaties, stijve gangen, lomigheid, verhoogde ademhaling, niet willen eten, verhoogde hartslag, uitdroging, etc.

Arbeid bij warm weer

Bij zwaar werk wordt er extra warmte geproduceerd door de spieren en kan het paard makkelijk 15 liter zweet verliezen op één uur tijd. Het is dus zeer belangrijk om altijd vers drinkwater te voorzien (een paard drinkt normaal tussen de 15 en 40 liter per dag, afhankelijk van de buitentemperatuur). Eventueel kan het aangeboden water na een inspanning licht gezouten worden (ongeveer één theelepel (5 à 6 gram) per 20 liter). Zo worden ook enkele elektrolyten aangevuld die het paard verliest door het zweten. Paarden die een zeer zware inspanning geleverd hebben, zijn zo veel elektrolyten kwijt dat de dorstprikkel verdwijnt. Dit leidt uiteraard snel tot problemen want de dieren drogen verder uit ondanks dat ze voldoende water aangeboden krijgen. Verder is het opletten geblazen met zeer koud water, dit kan namelijk aanleiding geven tot koliek!

Hoe het paard efficiënt afkoelen?

Idealiter stap je best minimum 15 min met het paard na het werk (liefst zonder zadel, peesbeschermers etc.). Vervolgens is het aangeraden om het dier af te spoelen en het water onmiddellijk te verwijderen met een zweetmes. Het gaat er namelijk om dat het paard afkoelt door het verdampen van het water. Je herhaalt dit best tot het water niet meer opgewarmd wordt door de lichaamswarmte van het paard.

Afspuiten 1024x682 Hittestress bij paarden: wat is het en hoe ga ik ermee om?

Het hoofd, de hals en benen zijn de voornaamste lichaamsdelen die afgekoeld moeten worden. Bij deze lichaamsdelen zijn de bloedvaten zeer oppervlakkig gelegen, waardoor tijdens het koelen het bloed sneller gekoeld wordt. Ook de bespiering aan de achterhand is belangrijk. Tussen de koelbeurten door kan er gestapt worden.

Wat bij transport?

Een ander belangrijk aandachtspunt is het transport! Er is veel spierarbeid (en dus ook warmteproductie) nodig bij het balanceren in de trailer. Dit in combinatie met een slechte ventilatie, zorgt voor een enorme opwarming van het lichaam van het paard. Indien de rit langer duurt dan 2 à 3 uur is het aangeraden om een rustpauze te voorzien waarbij het dier water en nat hooi aangeboden krijgt.

Op de weide

Tenslotte is het van belang dat een paard op de weide in de schaduw kan staan. Het beste moment om je paard op de weide te zetten is de ochtend. De buitentemperatuur is op dat ogenblik nog acceptabel, het gras bevat minder suikers en er zijn beduidend minder vliegen aanwezig.

De huidplooitest

Het is mogelijk om zelf te testen of je paard uitgedroogd is. Dit doe je door een huidplooi ter hoogte van de hals vast te nemen en opnieuw los te laten. Als deze plooi langer dan 4 seconden blijft staan, vertoont het paard uitdrogingsverschijnselen. Ook zal de urine van het paard een stuk donkerder worden van kleur. Uitdroging kan aanleiding geven tot koliek (verstopping). Het is dus belangrijk om op zeer warme dagen je paard goed in de gaten te houden.

Enkele tips samengevat

Enkele tips om je paard af te koelen bij zeer warm weer:

  • Zorg voor schaduw
  • Zorg altijd voor voldoende vers en schoon water
  • Lauw water is beter dan koud water
  • Houd het gedrag van uw paard in het oog encontroleer of het dier voldoende drinkt
  • Zet paarden bij warm weer niet te hard aan het werk
  • Let op bij het vervoeren van paarden bij warm weer

Is uw paard na de arbeid sloom, wil het niet drinken, heeft het een versnelde ademhaling (frequentie hoger dan 40/minuut) of een levensbedreigende, hoge lichaamstemperatuur (40°C of hoger)? Contacteer dan steeds uw dierenarts!

Inhoudstafel

Generic selectors
Exact matches only
Search in title
Search in content
Post Type Selectors